In het eerste boek van de Bijbel staat beschreven hoe God de aarde heeft geschapen. In zes dagen schiep God de dag en de nacht, de hemel, het land en de zee, de planten en de bomen, de zon en de maan, de vissen en de vogels en alle andere dieren (Genesis 1:1-2:4a). Het verhaal is geen wetenschappelijk verslag, maar geeft wel waarde aan het bestaan van alles. In moderne bijbels staat dat God zag dat zijn schepping goed was, in de oorspronkelijke Hebreeuwse tekst roept Hij dit zelfs enthousiast uit!
Op de zesde dag schiep God de mens: de mens is als enige van alle wezens in staat om God te kennen en lief te hebben. God geeft de mens namelijk de keuze om goede of slechte dingen te doen. De mens beheert de schepping, maar dit betekent niet dat de mens met de schepping mag doen wat hij wil.
Adam en Eva in het paradijs, lucas Cranach de Oude
Mensen moeten altijd rekening houden met de ander, inclusief de toekomstige generaties. Dit vereist een zeer grote eerbied voor de hele schepping.
In de bijbel wemelt het van de leefregels die de schepping ten diepste eerbiedigen. Zo hebben bijvoorbeeld de tien geboden en de norm je naaste lief te hebben hun oorsprong in de bijbel. Het is als mens niet altijd makkelijk om je aan deze regels te houden.
In dit venster wordt daarom een
aantal bekende onderwerpen van discussie verder uitgelegd.
Dierendag door Franciscus’ eerbied voor de schepping
Een heilige die zeer veel eerbied heeft voor de schepping is Franciscus van Assisi (1182-1226). Franciscus groeide als zoon van een rijke Italiaanse lakenkoopman uit tot een zelfverzekerde jongeman die bekend stond als vriendelijk in de omgang, vrolijk, sportief, gezien bij de meisjes en vrijgevig met geld. Door gevangenschap en ziekte, waarbij zijn vrienden uit het zicht verdwenen, ontdekte hij dat hij beter kon vertrouwen op God dan op mensen. Franciscus nam het radicale besluit om de armoede te omarmen en te leven voor zijn boodschap: liefde voor de Schepper, voor de mens, planten en dieren. En juist over die dieren zijn veel heiligenverhalen bekend, zoals die over de bloeddorstige wolf van Gubbio:
Franciscus verbleef enige tijd in Gubbio, een stad waar de mensen doodsbang waren voor een angstaanjagende en bloeddorstige wolf. Deze wolf kwam dikwijls in de buurt en verslond dan dieren en mensen. Mensen verlieten, als ze dat al durfden, slechts bewapend de stad. Franciscus besloot naar de wolf toe te gaan en verliet de stad. Zijn broeders aarzelden, maar Franciscus bleef richting de wolf lopen, terwijl de vele getuigen uit de stad hem op afstand in de gaten hielden. De wolf rende met opengesperde muil op Franciscus af, maar toen hijvlakbij was maakte Franciscus een kruisteken over hem en riep: ‘Kom hier, broeder wolf. In Christus’ naam beveel ik je noch mij noch iemand anders kwaad te doen’. Het wonder gebeurde en de wolf ging als een lam aan Franciscus’ voeten liggen. Franciscus zei de wolf dat hij veel schade had veroorzaakt door schepselen van God te doden zonder toestemming, waarmee hij gelijk stond aan een rover of een moordenaar. ‘Alle mensen klagen over je en zijn je vijandig gezind, maar ik wil vrede sluiten tussen jou en hen, broeder wolf.’ Franciscus sprak met de wolf af dat het volk hem zou vergeven en dat de wolf niemand meer kwaad zou doen. Het volk van Gubbio zou hem voortaan te eten geven, zodat hij niet meer uit honger hoefde te doden. Met het oprichten van de rechter voorpoot bevestigde de wolf het verbond. De wolf liep met Franciscus mee de stad in en het volk stemde ermee in de wolf voortaan te voeren.”
De wolf heeft nog twee jaar geleefd en ging langs de huizen om te bedelen, zonder iemand kwaad te doen en zonder dat hem kwaad geschiedde. De wolf stierf en de mensen vonden dat heel jammer, omdat ze nu niet meer dagelijks zouden worden herinnerd aan alles wat Franciscus voor hen had gedaan.
De sterfdag van Franciscus is op 4 oktober, de dag dat wij nog steeds dierendag vieren. Meer over Franciscus van Assisi lees je in venster 8:5 of op www.heiligen.net
Paus Benedictus XVI vertelde tijdens een audiëntie in 2009 ook over de heiligheid van de schepping. Hij deed dit vlak na de zomervakantie, een tijd waarin alle mensen extra van de schepping genieten. Na de vakantie breekt volgens hem het juiste ogenblik aan om de Schepper eens extra te bedanken. Daarbij is het goed te beseffen hoe wij buiten de zomervakantie met de schepping omgaan en wie we laten opdraaien voor het gebruik van de schepping.
Zijn hele overweging kun je lezen op www.rkdocumenten.nl
